Handreiking voor de lectio divina of geestelijke lezing van de heilige Schrift

Voorbereiding

Zoek een geschikte plaats en een goede tijd, zodat u rustig, ongestoord en zoveel mogelijk in stilte kunt lezen en bidden. Bedenk dat een klein stukje al voldoende is om te voeden als u het laat doordringen, meer dan een grote brok die direct doorgeslikt wordt. Als u elke dag een klein stukje van het Woord Gods uit de Schrift tot u neemt is dat beter dan onregelmatig een groot stuk te lezen, zoals een milde motregen de aarde beter drenkt dan een stortbui. Zoek de lezing niet willekeurig maar lees een bijbelboek in zijn geheel uit of sluit u aan bij de liturgie door de lezingen van de dag voor uw lezing te gebruiken. Gedult en volharding zijn altijd nodig als we dichter bij de Heer willen komen.

Voordat u met de lezing begint, plaatst u zich voor het aanschijn van God. Hem wilt u ontmoeten, Hem wilt u vinden in de Schrift en Hij moet tot ons spreken. Daarom is het goed met een gebed to beginnen waarin uw verlangen naar Hem to uitdrukking bregnt en de Heilige Geest vraagt u daarbij te helpen. U kunt bijvoorbeeld bidden: 

God, Vader van het licht, Gij hebt uw Zoon in de wereld gezonden, het vleesgeworden Woord, om U aan ons, mensen, to openbaren. Zend nu uw Heilige Geest over mij opdat ik in dit Woord, dat van u komt, Jezus Christus mag ontmoeten, opdat ik Hem dieper mag leren kennen, Hem daardoor steeds intenser beminnen en zo komen tot de hemelse zaligheid. Amen.

1. Lectio: Aandachtige Lezing

Lees de tekst aandachtig en rustig. Lees deze vershillende malen en laat de woorden als het ware in uw mond ronddraaien. Het kan goed zijn om de woorden hardop uit te spreken, zodat u het woord ook met uw oren hoort. Lezen doen we niet alleen met onze ogen, maar ook met onze oren, onze mond, ons verstand, ons hart. Kortom: met heel ons lichaam. Let daarom zelfs op de houding die u aanneemt tijdens de lezing. Lezen is vooral luisteren. Dat kan alleen als het uiterlijk, maar vooral ook innerlijk stil is. Lees de tekst alsof het de eerste keer is dat u deze hoort en leest. 

2. Meditatio: Overweging

Denk na over wat er staat. Probeer to achterhalen wat er bedoeld wordt: de woorden achter de woorden. Herkauw de tekst en laat deze ook de rest van de dag omhoog komen. Zoek en Jezus belooft u: gij zult vinden. Sta open voor wat de Heer in deze tekst tot u wil zeggen. 

Om te voorkomen dat we de Schrift ‘in ons eigen straatje’ uitleggen heeft de Kerk ons drie criteria gegeven zodat we de Schrift volgens de Geest, de heilige Geest kunnen lezen en verklaren. We mogen gerust zijn als we rekening houden met de inhoud en de eenheid van de gehele Schrift, deze lezen volgens de traditie van de Kerk en letten op de verbanden tussen de verschillende geloofswaarheden. Binnen deze veilige grenzen van de hele Schrift, de traditie en het geloof kunnen we de Schrift ervaren als Gods persoonlijk woord tot ons.

Er liggen verschillende betekenissen in de tekst, verschillende lagen van uitleg. Traditioneel onderscheiden we de volgende betekenissen: De letter (1) leert de gebeurtenissen, de allegorie (2) wat men moet geloven, de morele betekenis (3) wat me moet doen en de anagogie (3) waarheen men moet streven. Naast de letterlijke betekenis zijn er so drie geestelijke betekenissen die te make hebben met ons geloof, ons handelen en ons streven. Het gaat erom wat God ons duidelijk wil maken. Besef hoe langer hoe meer dat deze tekst speciaal voor u geschreven is. Het is de Heer die u hierin zeer persoonlijk aanspreekt. Die Adam, die farizeeër, die zondaar: dat ben ik! Pas dus de tekst, de boodschap op uzelf toe.

3. Oratio: Gebed

Als we beseffen dat de Heer zelf deze woorden tot on spreekt, zullen we ook gaan verlangen om daar aan te beantwoorden. We beseffen hoezeer we dit niet uit ons zelf kunnen. Maar we willen de Heer antwoord geven op zijn word. Durf het gesprek met Hem aan te gaan, met uw eigen woorden, met uw eigen verlangens, met uw eigen dankbaarheid, met uw eigen lofzang en met uw eigen vragen.

4. Contemplatio: Beschouwing

Door onze verlangens naar Hem en ons vurig gebed zullen we een gloed in ons ontwaren die boven onszelf uitgaat. We kunnen alleen boven onszelf uitstijgen als Hij het ons geeft. Het is een zuiver geschenk dat we al dan niet ontvangen. Hier is geen grijpen maar gegrepen worden. We kunnen stap voor stap alles met de ogen van God proberen te zien: de situaties, de gebeurtenissen, de wereld, de anderen, onszelf. 

Tenslotte: Actio.

Wij willen de Heer volgen, zijn aanwijzingen aanvaarden en tijdens ons leven in praktijk brengen. Bewaar het woord in uw hart, herinner het u en zet he om in daden van liefde.

“Wij willen in stilte vertoeven, om aandachting te luisteren naar het Woord van de Heer. Bewaren wij deze stilte ook na het luisteren, zodat het ook verder bij ons blijft wonen en leven en tot ons spreken. Laten we het aan het begin van elke dag laten klinken, zodat God het eerste woord heeft, en laten we het ’s avonds opnieuw in ons oprakelen, zodat God ook het laastste woord heeft.”